Orkidelerin karşı konulamaz güzelliğinin bozulmasını istemeyiz. Bu sebeple de orkide bakımı konusunda oldukça özenli davranırız. Özellikle özel günlerde yahut sevdiklerimizden hediye gelen nice orkide çiçeği bakımsızlıktan çürüyüp gidiyorlar. Dolayısıyla bu yazımızdan sonra orkidelerinizin uzun yıllar sağlıklı kalacağından emin olabilirsiniz.
Orkide yetiştirmeye karar verdiniz. Evinizde ya da iş yerinizde bu güzel dekoratif bitkiye bakmak istiyorsunuz. Peki tercih edeceğiniz orkide çiçeği nasıl olmalı? Öncelikle çiçeğinizi seçerken köküne dikkat edilmelisiniz. Kökü kahverengi yahut siyaha dönükse kesinlikle almamalısınız. Çünkü bu kökler ölmüştür.
Diğer taraftan orkide çiçeğinizi alırken şeffaf saksıda olan orkideyi seçmeniz size kolaylık sağlayacaktır. Orkide alırken çiçekleri tamamen açmış olanları değil tomurcukları bulunan orkideyi seçmelisiniz. Tamamen açmış olan orkide çiçekleri artık dökülme evresine girecektir. Fakat tomurcuklu olanları tercih ederseniz çiçekleri uzun süre kalacaktır.
Seçtiğiniz orkide çiçeğine göre bitkinin çiçeklerinin ömrü değişecektir. Evinizde orkide bakmak için bir önemli unsur da evinize uygun orkide çiçeği seçimidir.
Evinize şıklık katacak orkide türleri Muhiku’da! Muhiku’nun birbirinden güzel ve zarif orkide çiçekleri ile evinizde şık ve doğal bir atmosfer oluşturabilirsiniz.
Orkide çiçeği tropikal bir bitki olduğu için sıcağı sever. Orkide bakımında sıcaklığa da çok dikkat edilmelidir. Phalaenopsis, doritis, dendrobium gibi orkide türleri 18-27 derece sıcaklığı sever. Cymbidium, odontoglossum ve miltonias gibi orkide türleri ise 12-21 C sıcaklık en verimli yetişme sıcaklığıdır.
Evlerde bakımı en rahat olan ve en çok tercih edilen orkide çiçeği Phalaenopsis’dir. Bu orkide türü iki – altı ay arası çiçekli kalabiliyor. Phalaenopsis ayrıca çok dayanıklıdır. Orkide çiçeği seçerken mutlaka seçtiğiniz orkidenin özelliklerini bilmeniz gerekmektedir.
Sevdiklerinize orkide armağan etmeyi sevdiğinizi biliyoruz. Fakat onlara orkide armağan ederek hiç beklemedikleri bir anda onlara sorumluluk da yüklüyorsunuz. Özellikle hediye vereceğiniz kişi yoğun iş ya da okul hayatına sahipse ona bu sorumluluğu yüklemenizi önermeyiz.
Ayrıca orkide dışında bir türe yönelmek istiyorsanız Muhiku’nun çiçek kategorisine göz atabilirsiniz. Farklı günlere özel düzenlenen çiçek modelleri ile sevdiklerinize en uygun çiçek modelini bulmanıza yardımcı oluyoruz.
Bunun yerine onlara daha keyifli ve hayatın tadını çıkarabilecekleri bir hediye armağan edebilirsiniz. Hayata dokunan dopdolu bir hediye kutusu bunun için harika bir alternatif olacaktır. Muhiku hediye kutuları ile sevdiklerinize hayatın akışında eşlik edecek ve keyif verecek bir hediye armağan edebilirsiniz.
Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Eğer evinizde ya da iş yerinizde orkide bakmak istiyorsanız bu işin sorumluluğunu almanız gerekir. Bakımıyla yakından alakadar olmalı ve çiçeğin ölüp gitmesine izin vermemelisiniz. Sizin için hazırladığımı orkide bakımı ile ilgili püf noktalar ise işinizi bir hayli kolaylaştıracak.
Orkidenin Yeri
Orkide bakımı için öncelik çiçeğinizin yeridir. Orkideniz cereyanda kalmamalı yahut güneş ışığına direkt olarak maruz kalmamalıdır. Orkide çiçeğiniz filtrelenmiş gün ışığını ihtiyacı olduğu kadar almalıdır.
Nem
Orkideler % 40-70 arasındaki nem oranını severler. Eğer orkidenizin bulunduğu ortamın nem oranının yeterli olmadığını düşünüyorsanız saksı tablasına çakıl taşı dizip taşların üst seviyesine çıkmadan su doldurup saksıyı çakıl taşlarının üstüne yerleştirebilirsiniz. Çiçeğinizi günde bir kez fısfısla nemlendirmeyi de unutmamalısınız.
Orkide Sulama
Orkide bakımının en çok kafa karıştıran konusu ise orkide sulamasıdır. Orkideler duyu sevmeyen çiçekler olarak bilinir fakat bu yanlıştır. Orkide sulamada dikkat etmeniz gereken şey orkideler ne çok suyu ne de susuz kalmayı sever. Peki, sulama işlemini ne sıklıkla yapmalıyız?
Orkide sulama işlemini ne sıklıkla yapmalıyız? orkide sulama işlemi saksı büyüklüğüne, saksı malzemesine ve ortam nem durumuna göre değişmektedir. Bir de orkidenizin yetişkin yahut yavru orkide olması da sulamayı etkileyecek bir başka faktördür. Yavru orkideler devamlı nemli kalmak isterler.
Orkide sulama işlemi saksı tercihinize ve orkide çiçeğinizin türüne göre farklılık gösterecektir. Birazdan anlatacağımız orkide sulama işleminde küçük rötuşlar yaparak orkide çiçeğiniz için mükemmel sulama yöntemini geliştirebilirsiniz.
Orkideleri kışın 7 günde bir sulamanız yeterli olacaktır. Yazın ise bu süreyi 4 günde bir olacak şekilde revize edebilirsiniz. Orkide sulama işlemini sabahları sıcaklık seviyesinin düşük olduğu zaman yapmanız verimli sonuç almanızı arttıracaktır.
Orkide çiçeğinizi her zaman aynı saatte ve düzenli periyotlar halinde sulamayı ihmal etmemelisiniz. Yazın hava şartları çok fazla değiştiği için kış aylarına nazaran sulama işlemi için daha dikkatli olunmalıdır. Eğer bitkinizin nemsiz kaldığını, toprağının kuruduğunu gözlemliyorsanız orkide çiçeğinizin sulama periyodunu kısaltabilirsiniz.
Sulama işlemi saksıyı bir lavaboya koyarak toprağı tamamen ıslatarak yapılmalıdır. Eğer musluk suyunuz çok sert değilse (kireç oranı çok değil ise) musluk suyu ile de orkidenizi sulayabilirsiniz. Orkide çiçeğinizin tüm toprağı ıslanmalı ve fazla su saksının altından süzdürülmelidir.
Orkide sulamada dikkat etmeniz gereken bir diğer etken ise sulamadan 15 dakika sonra saksı tablasında biriken suyun dökülmesidir. Eğer fazla su saksı tablasında kalır yahut saksınızdan atılmazsa bu orkide çiçeğinizin köklerini çürütecektir.
Malum küresel ısınma sebebiyle yazları orkide bakımı biraz daha zor olmaktadır. Toprağın çok çabuk kuruduğunu, bitkinizin hemencecik boynunu büktüğünü gözlemlerseniz saksı büyüklüğüne göre toprağın üst tarafına bir iki tane buz koyabilirsiniz. Bu buzlar yavaş yavaş eriyerek orkide çiçeğinizi nemlendirecek ve ferahlatacaktır.
Orkide Sulamanın Püf Noktaları Nelerdir?
Daha iyi bir bakım yapmak istediğiniz orkidelerinizi sularken dikkat etmeniz gereken bazı püf noktalar vardır. İşte, orkide sulamanın püf noktaları:
- Sık ve Az Sulama: Orkideler sık sık ama az miktarda sulanmalıdır. Genellikle haftada bir sulama yeterlidir, ancak bu süre mevsimlere göre değişiklik gösterir. Yaz aylarında daha sık, kış aylarında ise daha seyrek sulamalısınız.
- Suyun Kalitesi: Orkideler, mineral açısından zengin olmayan suyu tercih eder. Musluk suyu kullanıyorsanız, suyu bir gün dinlendirip klorunun uçmasını sağlayabilirsiniz. Yağmur suyu veya arıtılmış su kullanmak daha faydalıdır.
- Drenaj: Orkideler suyun köklerde birikmesini sevmez. Bu nedenle saksıların alt kısmında drenaj delikleri bulunmalıdır. Sulama sonrasında fazla suyun tamamen akması gerekmektedir.
- Sulama Zamanı: Sabah erken saatlerde sulama yapmak en faydalısıdır. Böylece bitki gün boyunca nemli kalır ve gece boyunca kuruyabilir.
- Köklerin Durumu: Orkide kökleri yeşil olduğunda suya doymuş demektir, gri veya beyaz olduğunda ise suya ihtiyaç duyar.
- Su Sıcaklığı: Sulama suyu oda sıcaklığında olmalıdır. Çok soğuk veya çok sıcak su kökler için zararlıdır.
- Havadar Ortam: Orkideler havadar ortamlarda daha iyi büyür. Saksı toprağının çok sıkışık olmamasına dikkat etmelisiniz. Köklerin hava alabilmesi için özel orkide karışımları kullanabilirsiniz.
Orkide Bakımında Toprak ve Saksı Değişimi Nasıl Olmalı?
Çiçek bakımında toprak son derece önemli. Toprağın hava alması çiçeğin hem köklerini rahatlatır hem de daha iyi gelişmesini sağlar. Bu sebeple belli aralıklarla toprak bakımı ve saksı değişimi yapılmalıdır. Peki, orkide bakımında toprak bakımı ve saksı değişimi nasıl olmalı?
Orkide Toprağı ve Toprak Bakımı
Orkideler normal bitki topraklarında yaşayamazlar. Orkide bakımında bitkinizin köklerinin hava almasına izin verecek toprak seçimi yapmanız önemlidir. Orkide topraklarında genel olarak Hindistan cevizi lifleri, çam kabukları, sphagnum yosunu ve pomza bulunur.
Ekstra eklenen bu ürünler suyu sünger vazifesi görerek çeker ve orkide köklerini ihtiyaç duyacağı şekilde nemlendirir. Bu özel toprak karışımı orkide çiçeği toprağı olarak hazır bir şekilde satılmaktadır. Orkide bakımında göz ardı etmemeniz gereken bir unsur da gübrelemedir.
Orkidelere ek besinlere ihtiyaç duyarlar ve çiçek malzemeleri satan yerlerden orkide gübresi edinebilirsiniz. Bu gübreyi sadece orkidenizin köklerine değil fısfıs yardımı ile yapraktan da besleme yapabilirsiniz. Yaz aylarında orkide bakımının biraz daha özen istediğini söylemiştik dilerseniz nemlendirme için yaptığımız buzlu yöntemi gübreli suyu dondurarak da yapabilirsiniz.
Orkide Budama
Orkide budama çok dikkatli yapılmalı. Zira çok kolay hasar görebilir. Dolayısıyla orkidenize hasar vermek istemezsiniz. Orkide budama için orkidenizin çiçeklerinin dökülmesini beklemelisiniz.
Çiçekleri döküldükten sonra orkidenizin kök kısmından yukarı doğru boğumlarını sayın üçüncü boğumdan sonrası kesilecektir. Üçüncü boğumu kendinize sınır kabul edip steril (steril olması çok önemli) bir bahçe makası ile keserek orkide budama işlemi yapılır.
Orkidenizin boyunun kısalması sizi korkutmasın orkide bakımı özenli ve doğru yapılırsa kısa sürede tekrar büyümeye başladığını göreceksiniz.
Orkide Nasıl Çoğaltılır?
Orkide çoğaltmak biraz zahmetli bir iştir. Ancak, doğru yöntemler kullanarak yeni bitkiler elde etmek mümkündür. Biz de orkide çoğaltmanın en yaygın yöntemlerini sizin için derledik.
- Keiki Yöntemi (Fidyelik): Keiki, ana bitkinin sapında veya köklerinde oluşan küçük bir yavru bitkidir. Ana bitkiden ayrılmadan önce birkaç kök ve yaprak geliştirmelidir. Yeterince büyüdüğünde, steril bir bıçakla dikkatlice kesip yeni bir saksıya dikebilirsiniz. Ayırırken köklerin zarar görmemesine dikkat etmelisiniz.
- Sap Kesimi ile Çoğaltma: Çiçeklenme dönemi bittikten sonra çiçek sapını yaklaşık 10-15 cm uzunluğunda kesip, bu sapı nemli sphagnum yosunu ile sarıp bir torba içine yerleştirebilirsiniz. Nemli ve sıcak bir ortamda köklenmeye bıraktıktan sonra kökler geliştiğinde yeni bir saksıya yerleştirebilirsiniz.
- Bölme Yöntemi: Özellikle simpodial orkideler için uygundur. Bitki saksıdan çıkarılır ve kökleri dikkatlice ayrılır. Her parçada en az 3-4 sağlıklı yalancı soğan (pseudobulb) olduğundan emin olmalısınız. Bu parçaları ayrı saksılara dikerek kullanabilirsiniz.
- Tohumla Çoğaltma: Orkide tohumları çok küçüktür ve özel bir ortamda çimlenmeleri gerekir. Tohumları steril bir ortama ekmek ve uygun nem, sıcaklık ve ışık koşullarını sağlamak gerekmektedir. Bu yöntem oldukça zahmetlidir ve genellikle uzmanlar tarafından laboratuvar ortamında yapılmalıdır.
- Doku Kültürü: Bu yöntem laboratuvar ortamında yapılır ve steril koşullarda bitki dokularından yeni bitkiler yetiştirilir. Çok miktarda orkide üretmek için kullanılan profesyonel bir yöntemdir.
Saksı Değişimi
Orkidelerde sık sık saksı değişimi bitkiye zarar verir. Bu sebeple çok sık saksı değiştirmenizi önermiyoruz. Ancak yanlış gübreleme, toprağın kirlenmesi, köklerin çürümeye başlaması yahut saksı ile ilgili problemler sebebi ile saksı değişimi yapabilirsiniz.
Saksı değişiminden 2-3 gün önce orkide sulama işlemini normalden fazla nemli kalacak şeklide bol su ile yapmalısınız. Saksı değişimi esnasında köklerin dirençli olması ve orkide çiçeğinizin saksıdan kolay çıkmasını sağlayacaktır.
Orkidenizi saksıdan çıkarırken bitkiyi ters çevirerek çıkarmalısınız aksi takdirde orkidenin gövdesine zarar verebilirsiniz. Saksıdan ayırdığınız orkidenizin hasarlı kökleri var ise sağlıklı olanlara zarar vermeden steril bir makas ile temizleyebilirsiniz. Orkidenizi yeni saksısına dikerken toprağını bastırmadığınıza ve köklerin hava alabildiğinden emin olmalısınız.
Orkideniz nem, ışık ve sıcaklığını sevdiği ortamda yeni saksısı ile sağlıklı bir şekilde büyüyecektir.
Orkide bakımı özen ister. Günlük hayatın yoğunluğunda ve yorgunluğunda bu bazen bize çok daha yorucu gelir. Fakat orkide çiçeğimiz o güzel çiçeklerini açıp gözlerimizi bayram ettirmesinin yanında bu işlemlerin hepsi nefes alıp su içmek kadar basit gelecektir.
Kaç Çeşit Orkide Vardır?
Orkideler, dünya üzerinde en çeşitli bitki familyalarından biridir. Orchidaceae olarak bilinen bu aile, dünya genelinde yaklaşık 25.000 ila 30.000 arasında doğal tür içerir. Ayrıca, 100.000’den fazla hibrit ve kültivar bulunmaktadır.
En yaygın orkide kategorilerinin bazıları; Phalaenopsis, Cattleya, Dendrobium, Vanda, Cymbidium, Paphiopedilum, Oncidium, Miltonia, Epidendrum, Lycaste.
Beyaz Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Beyaz Orkide, bakımı çok kolaydır. Bu yüzden de çok yaygındır. Beyaz orkide bakımı yaparken dikkat etmeniz gereken bazı temel hususları, sizler için listeledik.
- Öncelikle, doğrudan güneş ışığından kaçınmak gereklidir. Çünkü, beyaz orkideler dolaylı ışık severler. Yapraklar açık yeşil renkte olmalıdır, koyu ise daha fazla ışık istiyordur.
- Orkideler suya karşı hassastır. Haftada bir sulama genellikle yeterlidir.
- Saksının altında drenaj delikleri olmalıdır.
- Mümkünse yağmur suyu veya dinlenmiş musluk suyu kullanın.
- Orkideler nem sever. Nem seviyesini artırmak için bitkinin etrafına su dolu bir tepsi koyabilirsiniz. Ara sıra yapraklara su püskürtmek nem seviyesini artıracaktır.
- Beyaz orkideler ılıman sıcaklıkları sever. Gündüz 18-25°C, gece ise 15-20°C arasında olmalıdır. Ayrıca, ani sıcaklık değişikliklerinden kaçınmak gerekir.
- Orkideler için özel olarak üretilmiş sıvı gübreleri kullanmalısınız. Genellikle ayda bir kez gübrelemek yeterlidir.
- Orkidelerin kökleri saksının dışına çıkmaya başladığında veya toprak karışımı bozulduğunda saksı değişimi yapmalısınız. Genellikle 1-2 yılda bir saksı değiştirmek yeterlidir.
- Beyaz orkideler genellikle yılda bir kez çiçek açar ve çiçeklenme dönemi birkaç ay sürebilir. Çiçeklenme dönemi bittikten sonra bitki biraz dinlenmeye ihtiyaç duyar. Bu dönemde sulamayı biraz azaltmalı ve gübrelemeyi durdurmalısınız.
Mavi Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Mavi orkideler genellikle Phalaenopsis türüdür ve doğal olarak mavi renkte değildir. Özel bir boya veya renklendirici enjeksiyonu ile renklendirilir. Bu yüzden mavi çiçekler, bitki yeniden çiçek açtığında genellikle beyaz veya başka doğal renklerde olacaktır. Bu nedenle, mavi orkidelerinize bakım yaparken, beyaz orkidelere uygulanan ve yukarıda önemli hususlarından bahsettiğimiz rutini kullanabilirsiniz.
