İkebana Japon çiçek düzenleme sanatı, Japonların hayata anlam katmak için geliştirdikleri felsefelerinden biridir. Japonlar, çiçek dünyasına yükledikleri derin anlamları bu felsefeyle yaşam alanlarına taşıyorlar. Peki İkebana nedir? Gelin, Japon çiçek düzenleme sanatına değinmeden önce bu sorunun cevabını netleştirelim.
İkebana, Japonca’da “ikeru” (yaşamak) ve “hana” (çiçek) kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Yaşayan çiçekler veya çiçekleri yaşatmak olarak dilimize geçen İkebana, Japon çiçek düzenleme sanatıdır. Bu felsefe ile çiçeklerin dilini ve yaşam alanlarına kattığı derinliği gözlemleyebiliriz.
? Birbirinden güzel çiçekler Muhiku’da! Sevdiklerinizi mutlu edebileceğiniz ya da dilerseniz kendi aranjmanınızı yaratabileceğiniz çiçek modellerini Muhiku üzerinden inceleyebilirsiniz.
Japon Çiçek Düzenleme Sanatı Nedir?
Japon çiçek düzeni yani İkebana tekniği, çiçekleri yaşatarak iç yaşama dönmeyi amaçlar. Kişi bu felsefeyi öğrendikten sonra tamamen iç dünyasına yönelerek bir sanat eseri ortaya koymayı hedefler. Ayrıca bu uygulama kişide meditasyon yapmışçasına rahatlık sağladığı için terapi etkisi yaratmaktadır.
İkebana Japon çiçek düzenleme sanatı, hangi sitille uygulanırsa uygulansın 3 ana öğretiyi mutlaka yansıtmalıdır. Cennet, dünya, insan olarak hiyerarşik bir düzenlemeye sahip olan bu öğretide en uzun dal cenneti yani tanrıyı, orta uzunluktaki dal dünyayı ve son olarak en kısa dal insanı temsil etmektir.
Bir çiçeğin öğreti olarak karşımıza çıktığı İkebana felsefesinde tercih edilen çiçekler, kuru veya solmuş çiçek olabilir. Çünkü bu felsefeye göre hayat, mutluluk ile birlikte hüznü de barındırmaktadır. İç dünyamıza dönerek dinginlik ve sakinlikle muhteşem sanat eserleri çıkarabileceğimiz İkebana felsefesi, çiçeklerin yeniden dillendirildiği sanat aktarımdır.
Yaşayan çiçek anlamına gelen İkebana; Japon çiçek düzenleme sanatı, çiçeğin doğadan alınıp çeşitli mekanlarda yaşatılmasıyla da bilinmektedir. Japon çiçek düzenleme sanatında bazı teknikler ve felsefeler vardır. Biz de size kısaca İkebana sanatının genel hatlarından bahsetmek istedik. Diğer saksı çiçekleri hakkında da bilgi almak isterseniz Saksı Çiçekleri Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir? başlıklı blog yazımızı inceleyebilirsiniz.
İkebana Nasıl Yapılır?
Çiçekleri çeşitli ortamlarda farklı şekillerde sergileyen Japon çiçek düzenin asıl amacı çiçekleri yaşam alanlarında belirli bir teknik sonucu yaşatabilmektir. Tabii ki bu amaç sıradan bir fikir ile değil, teknik ve felsefi bir altyapı ile gerçekleşir. Çiçeği doğadan alarak yaşam alanlarında yaşatan bu felsefe ile ruhunuzun bir sentezi yapılır.
Maneviyat ile maddiyatı dengelemek için geliştirilen bu sanat, beyin ile ruhun bir sentezi olarak yaşam alanlarına yansır. Kişiye özel yapılan bu düzenlemede bazı teknikler kullanılmaktadır. Bir ritüel olarak başlayan İkebana, zamanla sanat öğretisine dönüşmüştür.
Japon çiçek düzenleme sanatına göre her çiçeğin sembolik bir anlamı vardır. Çeşitli sitiller ve ekollerden oluşan İkebana felsefesi cennet-dünya-insan üçlemesine odaklanmaktadır. Tamamen iç dünyaya yönelmek için geliştirilen İkebana sanatı, sessizlik ve huzuru temel alır. Dolayısıyla yapılan düzenlemelerin hepsi, iç dünyaya yönelme, insan ile doğa arasındaki bağı güçlendirmek için gerçekleştirilir.
Japon çiçek düzenleme sanatı iki stil üzerinden gerçekleşmektedir. Dikey ve yatay olarak belirlenen bu sitiller farklı anlamlar ve farklı tasarım yöntemlerle gerçekleşir. Yatay düzenlemede çiçekler kapların içine eklenen çivilerin üzerine yatay bir şekilde yerleştirilirken dikey düzenlemede; uzun saksılar tercih edilir. Böylece çiçeklerin gerçek güzelliğini sergilemesi amaçlanır.
Felsefe ve teknik düzenlemenin bir arada yer aldığı Japon çiçek düzenleme sanata, hayata dair pek çok detayla anlamlandırılmaktadır. Dolayısıyla bu sanat bir çiçekten daha fazlasını sunmaktadır.
İkebana Çiçek Düzenleme Stilleri Nelerdir?
İkebana sitili zaman içerisinde pek çok tarz ile gelişmeye, dönüşmeye devam etmiştir. Fakat temel olarak iki ana stil çevresinde gerçekleşmeye devam etmiştir. Cennet – dünya -insan üçlemesi ile geliştirilen bu sitillerde en az 3 dal bulunmaktadır. İlk önceleri minimalist bir düzenlemeye sahip olan bu stil zaman içerisinde daha modern ve dekoratif bir çizgiye dönüşmüştür.
İlk ikebana stili, dik yerleştirilmiş uzun bir gövde ve buna eşlik eden daha küçük iki daldan meydana gelmektedir. Fakat dediğimiz gibi bu sitil zaman ile gelişmiştir. İkebana çiçek düzeni temel olarak ise iki sitil ile karşımıza çıkmaktadır. O halde lafı daha fazla uzatmadan İkebana sitilleri nelerdir bir göz atalım.
Moribana Stili
Moribana stilinde temel olarak yatay düzenleme ön plana çıkar. Dünya, cennet, insan üçlemesi veya baba, anne, çocuk üçlemesi ile düzenlenmektedir. Çiçekler, moribana kapları içerisine eklenen çivilerin üzerine yatay şekilde yerleştirilmektedir.
İkebana çiçek sitilleri bir nevi terapi yöntemidir. Çünkü yapılan her düzenleme ile kişinin iç dünyasına yönelmesi amaçlanır. Tercih edilen çiçekler, renkler, desenler sıradan bir amaç ile değil, derin bir felsefe ile belirlenmektedir. Dolayısıyla bu felsefe ile kişinin iç dünyasına seslenmesi ve iç huzuru yakalaması amaçlamaktadır.
Nageire Sitili
Bitkinin kendi güzelliğini sergilemesi amaç edinen bu stilde dar ağızlı uzun saksılar kullanılmaktadır. Nageire sitili basit ve sade bir şekilde düzenlenmekte ve yeni başlayanlar için tavsiye edilmektedir. Geçmişte daha çok rahip ve aristokratlar tarafından uygulanan bu sitil, tabiatın güzelliğini yedi dalla ifade etmektedir. Örneğin; dal, dağlar, tepeler, şelaleler, vadiler sembolize edilen 7 dal arasındandır.
Çiçeklerin düzenlenmesi ile yorumlanan İkebana, Japonların geliştirdiği ve derin felsefi öğretilere dayanan çiçek sanatıdır. Çiçekler ile bir sanat eseri ortaya çıkaran ve sonuç olarak iç dünyaya yönelmeyi amaçlayan bu sanat tüm dünyada ilgi görmektedir.