Her sene büyük bir coşku ve farkındalık ile kutlanan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nasıl ortaya çıktı? Neden her sene 8 Mart’ta Dünya Kadınlar Günü’nü kutluyoruz? Bu önemli günün anısına binaen Kadınlar Günü sözleri her yıl mart ayının ilk haftası hatırlanmaya başlanır ama sonra yine unutulmaya yüz tutar. Ancak önemli olan kadınların günü bir gün değil her gün olmalıdır anlayışını benimseyebilmek.
Dünya Kadınlar Günü için 8 Mart olaylarına bakıldığında aslında tartışmalı durumlar göze çarpmaktadır. Bugün bile hâlâ tartışma konusu olan 8 Mart’ın çıkış durumu kesinlik kazanmış değildir. 8 Mart için tarihte iki önemli olay yaşanmıştır. Şimdi bu iki farklı olaya bir göz atalım.
Birinci Olay
Amerika’nın New York kentinde bir dokuma fabrikasında çalışan kadın işçilerin çok ağır çalışma şartları, uzun iş günleri ve buna göre çok düşük iş ücretleri karşısında çalışma tahammülleri zorlanmaya başladı. Bu durumda kadın işçiler greve çıkma kararı aldılar. Bu kararlarını da fabrika sahiplerine açıkladılar. İstedikleri daha iyi koşullarda çalışmak, iş yerlerinde eşit ücret almaktı. 8 Mart 1857 tarihinde kadınlar greve başladılar. Bu grev Amerika tarihinin en önemli işçi direnişi oldu. Kadınlar bu grevle dayanışma içine girmişlerdi. Kaynaklarda anlatılanlara göre tarihler 8 Mart 1857’yi gösterdiğinde greve başlayan kadınlar fabrikaya kapatılır ve orada çıkan yangın sebebiyle hayatlarını kaybederler.
İkinci Olay
8 Mart tarihine bakıldığında yine Amerika’da 1911 yılında Triangle gömlek fabrikasında çıkan yangında kadın işçilerin yanarak can vermesi olayına rastlanır. Bu fabrikada kadınların düşük ücretle çalıştırılması, haftalık 65 saatten 75 saate varan çalışma saatlerinin fazlalığı, zorlu çalışma şartları sebebiyle kadınlar direnişe geçerler. Triangle gömlek fabrikasında işi bırakan kadınlar iş yerlerini işgal ederler ve burada polisle çatışma sonucu çıkan yangında 129 kadın işçi hayatını kaybeder. Çıkan yangın sırasında kaçmaya çalışsalar da kaçamayan kadınlar yangında acı şekilde can verirler.
Peki yangından neden kaçamadılar? Bu soruyu cevaplarken Amerika’nın yangın geçmişine bakılırsa tarihinde fabrika yangınlarına sıklıkla rastlanır. 20. yüzyılın başında sanayi alanında Amerika tekstil sektöründe hızlı ivme kazanmıştı. Zaten bu yüzden çok sayıda kadın işçi dokuma alanında çalışıyor fakat ne var ki haklarını alamıyorlardı. Çıkan yangında kadın işçiler kaçamadılar. Çünkü o dönemde fabrika sahipleri fabrikada olabilecek hırsızlıklara karşı önlem almak için çıkış denetimlerinin kolay olması adına asansör sayısını bire indirmişler ve yangın merdiveni çıkışlarını da kapatmışlardı. Bu bencilce önlem çıkan yangında 129 kadın çalışanın ölümüne neden olmuştur.
Yangında hayatını kaybeden kadınlar için yüz binlerce kadın işçi o gün işi bırakıp protesto eylemlerinde bulundular. İşçilerin cenaze törenlerine 10.000 i aşkın kişi katıldı.
8 Mart, Nasıl Dünya Kadınlar Günü Olarak Kabul Edildi?
8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olmasını öneren kişi Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin’dir. Clara Zetkin 1910 yılında Danimarka’nın Kopenhag şehrinde yapılan 2. Enternasyonel’e bağlı kadınlar toplantısında 8 Mart 1857 tarihinde fabrikada yanarak ölen kadın işçiler anısına 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olması önerisinde bulundu ve öneri oy birliği ile kabul edildi. İlk yıllarda kesin bir anma tarihi belirlenmese de her sene ilkbaharda 8 Mart olayını anma gerçekleşiyordu. İlk kez Almanya ve İsviçre 19 Mart 1911’de Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nü anma töreni yaptı. Daha sonra Dünya Kadınlar Günü’nün 8 Mart olarak belirlenmesi 1921 yılında Moskova’da gerçekleşen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda olmuştur. Böylelikle bu günün adı adı 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü olmuştu.
Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yıllarında bazı ülkelerde 8 Mart’ın kutlanması yasak olsa da 1960’lı yılların sonunda Amerika’da da 8 Mart kutlanmaya başlanınca bu gün, tüm dünyada daha etkili şekillerde kutlanmaya başlandı. 16 Aralık 1977 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılması kabul edilse de Birleşmiş Milletler bu anmanın gerçekleşme sebebinin New York’ta ölen kadın işçiler olduğunu belirtmemiştir.
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü aslında bir hak arayışının sonucu olarak belirlenmiştir. Bu uğurda 129 kadın yanarak can vermiştir. Nitekim hala dünyada kadın sorunları bitmiş değildir. Yoksulluk oranlarına bakıldığında dünyada %70 oranında kadın yoksul varken eğitim alamamış insanların üçte ikisi, maalesef, kadınlardır.
Türkiye’de 8 Mart
Ülkemizde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk olarak 1921 yılında kutlanmıştır. 1975 yılından sonra daha keskin bir şekilde 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak kutlansa da 1980 darbesi bu kutlamalara engel olmuştur. Yeniden 8 Mart kutlamaları 1984 yılından sonra daha çok kitlelere ulaşarak devam etmiştir. Çeşitli kadın dernekleri bu konuda kapsamlı çalışmalar yapmaktadır. Günümüzde her sene 8 Mart günü Dünya Kadınlar Günü olarak kutlansa da kadınlara ilişkin birçok sorun hâlâ çözülebilmiş değildir. Kadın cinayetleri, kadına tecavüz, kadına şiddet, kız çocuklarının okutulmaması, erken yaşta evlilik gibi sorunlar yaşanmaya devam ediyor. Bu sorunların çözümü için ülkemizde herkesin daha çok okuması ve daha çok bilinçlenmesi gerekiyor.
Kadınlara verilen değer bir gün değil her gün olmalı ve kadınlar hak ettiği yaşama sahip olmalılar.
Kadınlar Günü Sözleri
8 Mart Dünya Kadınlar Günü için birçok ünlü düşünür, ünlü isimler günün anlam ve önemine değinerek sözler paylaşmışlardır. Yazımıza Kadınlar Günü sözleri ile devam edelim:
- “Şuna inanmak lazımdır ki, dünya yüzünde gördüğümüz her şey kadının eseridir.” M. KEMAL ATATÜRK
- “Ey kahraman Türk kadını! Sen yerlerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde göklere yükselmeye layıksın” M. KEMAL ATATÜRK
- “Bir kadını ortadan ikiye böl
Yarısı annedir.
Yarısı çocuk,
Yarısı sevgili,
Yarısı aşk…” CEMAL SÜREYA - “Her iyi kadın, erkek için mukaddes bir kalkandır.” HALİDE EDİB ADIVAR
- “Daha emin ve daha doğru olarak yürüyeceğimiz bir yol vardır: Büyük Türk kadınını çalışmamıza ortak kılmaktır.” M. KEMAL ATATÜRK
- “Bir kadın hak ettiği yaştadır.” COCO CHANEL
- “Sevilen bir kadın, dünyanın en güzel kadınıdır.” BALZAC
- “Kadınlarını okutmayan millet, yıkılmaya mahkumdur.” HACI BEKTAŞ-I VELİ
- “Güzel bir kadın mücevherdir; iyi kadın ise bir hazinedir.” SADİ ŞİRAZİ
- “Kadın öyle bir konudur ki, onu ne kadar incelersen incele, her zaman yepyenidir.” TOLSTOY
Kadınlar Günü Hediyesi Almak Artık Çok Kolay!
Toplumun geleceğini belirleyen, dokunduğu her şeyi güzelleştiren, güçlü, sabırlı ve azimli kadınların gününde onlara yakışacak hediyeleri bulmak bu önemli günde kendilerini değerli hissetmelerini sağlayarak güçlerine güç katar. En güzel Kadınlar Günü hediyeleri için Muhiku’yu ziyaret edebilirsiniz. Geçirdikleri zamana değer katacak hediye kutularının içindeki kitaplar, kahveler, çaylar ve bakım ürünleriyle hayatınızdaki tüm kadınları mutlu edecek Dünya Kadınlar Günü hediye kutularını inceleyebilirsiniz.
